Budowa zegarka naręcznego

Większość z nas wie czym jest i do czego służy zegarek. Ale czy wiemy z czego tak naprawdę ten z pozoru prosty przedmiot się składa? Okazuje się, że chcąc kupić naręczny czasomierz wiele osób nie do końca rozumie, co oznaczają poszczególne określenia związane z budową zegarka.

Z poprzedniego artykułu (słowniczka pojęć) mogliśmy poznać kilka podstawowych parametrów związanych z naręcznymi czasomierzami. W tym tekście skupimy się na konkretnych określeniach wyjaśniających poszczególne części składowe zegarków.

Kupując zegarek jedni podchodzą do tematu w sposób praktyczny, a zatem zastanawiają się co może im zaoferować wnętrze tj. jaki jest mechanizm, parametry itp. Inni na ogół patrzą w pierwszej kolejności na wygląd, traktując zegarek jako biżuteryjny dodatek. Niezależnie od tego w której grupie jesteś na pewno odniesiesz korzyść wzbogacając swoją wiedzę o zegarkach :)

Tarcza zegarka

Na początek skupimy się na centralnej części czasomierza, którą większość z nas nazywa tarczą. Innymi słowy jest to środek zegarka, miejsce na którym znajdują się godziny i wskazówki. Oznaczania godzin mogą mieć różną formę w zależności od konkretnego modelu. Najpopularniejsze są indeksy liniowe, punktowe, w postaci cyfr rzymskich lub arabskich. Sam środek tarczy może występować w różnych kolorach i strukturach. Ostatnio kobiety szczególnie lubią zegarki, w których tarcza jest pokryta masą perłową. Często wybieraną opcją są  też zegarki tzw. open heart, czyli czasomierze, które mają na tarczy otwory pozwalające obserwować pracę mechanizmu. Bardziej "fachowa" nazwa tarczy to cyferblat.

Koperta, koronka, bezel

Idąc dalej, ale pozostając nadal w temacie tarczy wyjaśnimy czym jest koperta. Słowo, które laikom w ogóle nie kojarzy się z zegarkiem oznacza tak naprawdę obudowę tarczy. Większość zegarków posiada ten element wykonany ze stali szlachetnej, inaczej nierdzewnej. Koperta stanowi również ochronę zegarka przed uszkodzeniami, a jeżeli jest wysadzana rożnymi kamieniami pełni dodatkową funkcję dekoracyjną.

W większości czasomierzy naręcznych na kopercie występuję tzw. koronka. Jest to pokrętło służące przede wszystkim do ustawienia wskazówek, datownika, a także nakręcania zegarka. W 99% wszystkich zegarków koronka występuje po prawej stronie koperty. Jest również najmniejszym, widocznym elementem całego czasomierza. Koronka wraz z dodatkowymi przyciskami stanowi całe "centrum dowodzenia zegarkiem". Za pomocą tej części jesteśmy w stanie wykonać większość ustawień i pomiarów w zegarku naręcznym.

Na kopercie niektórych zegarków znajduje się dodatkowo obrotowy pierścień, którego fachowa nazwa to bezel lub luneta . Jest elementem funkcji pozwalającej np. odmierzać czas pod wodą.  Głównie występuje w zegarach z wysoką klasa wodoszczelności, odpowiednich do nurkowania - są to tzw zegarki diver. Bezel wykorzystywany jest też w zegarkach z tachymetrem - funkcja zegarka pozwalająca na mierzenie prędkości.

Szkiełko, dekiel, mechanizm

Ochroną dla tarczy jest szkło. W zegarmistrzostwie stosuje się zazwyczaj trzy rodzaje szkieł: hesalitowe, mineralne i szafirowe. Szczegółowy opis każdego z tych rodzajów można znaleźć w naszym słowniczku pojęć. Oprócz podziału ze względu na wykorzystany do produkcji materiał, można jeszcze wyodrębnić szkło sferyczne, czyli inaczej mówiąc wypukłe.

Obracając zegarek o 360 stopni mamy tzw. dekiel. Stanowi on pokrywę mechanizmu zegarka. Zazwyczaj jest elementem koperty, ale nieliczne zegarki tzw. monocoque nie posiadają zdejmowanego dekla, a dostanie się do mechanizmu jest możliwe tylko przez demontaż szkiełka. Dekiel zazwyczaj jest wykonany z tego samego materiału co koperta. Może być dokręcany śrubkami lub wciskany. Często na tym elemencie producenci umieszczają rożne informacje handlowe np. logo marki albo informacje dotyczące kalibru mechanizmu. Na życzenie klienta na deklu umieszczamy spersonalizowany według własnych potrzeb grawer.

Ściągając dekiel mamy dostępne serce całego zegarka, czyli mechanizm. To właśnie za sprawą tego elementu nasz zegarek działa i wskazuje odpowiednią godzinę lub inne informacje na które pozwala dany model. W zegarmistrzostwie wyróżnia się kilka typów mechanizmów: kwarcowy, mechaniczny i automatyczny czy solarny. Charakterystykę poszczególnych rodzajów szczegółowo opisaliśmy w tym artykule o rodzajach mechanizmów stosowanych w zegarkach.

Najpopularniejszy mechanizm, czyli kwarcowy opiera swoje działanie głównie na krysztale kwarcu i baterii. Za sprawą zjawiska piezoelektrycznego, które polega na wykorzystywaniu drgań, które wywołuje bateria, a które są następnie przeliczane przez układ cyfrowy, widzimy na tarczy naszego zegarka aktualną godzinę. Natomiast za wysoką punktualność tego typu mechanizmu odpowiada rezonator kwarcowy.

Zdecydowanie bardziej skomplikowane są zegarki mechaniczne. W skład takiego mechanizmu wchodzi szereg różnych części m.in. wychwyt, koło wychwytowe, koło balansowe, sprężyna napędowa  i wiele innych. Budowa tego typu mechanizmu jest bardzo skomplikowana, a zasady działania polegają na wykorzystywaniu energii pozostałej w wyniku nakręcenia sprężyny napędowej. Mówi się, że mechaniczny zegarek posiada duszę, o czym z pewnością są przekonani koneserzy dawnych technologii.

Pasek, bransoleta, zapięcie

Pozostawiając mechanizm i skomplikowane zasady działania poszczególnych rodzajów mamy jeszcze dwa elementy składowy zegarka. Pierwszy to pasek lub bransoleta. Tutaj mamy pełną dowolność wzorów, kolorów, a także materiałów wykonania.

Kontynuacją części pierwszego elementu jest zapięcie. Najpopularniejszym typem jest zapięcie motylkowe. Krótko mówiąc to typ zapięcia, który nie rozdziela całkowicie bransolety lub paska na dwie części, ale tworzy pętle przez którą można włożyć zegarek. Działa na zasadzie naciśnięcia przycisku lub odciągnięcia części zamka.

W przypadku zegarków na pasku najczęściej mamy do czynienia z prostym zapięciem na sprzączkę, inaczej zwanym klamerkowym. Sprzączka łączy dwie części paska i za pomocą szpili, która wkładamy w odpowiedni otwór zapinamy pasek.

Osobny rodzaj zapięcia występuje w czasomierzach z bransoletą typu mesh. To zapięcie G-link. Jest ono bardzo bezpieczne. Zazwyczaj składa się z dwóch elementów zatrzaskowych. Ten typ zapięcia umożliwia samodzielną regulację bransolety bez konieczności posiadania specjalistycznych narzędzi.

W tym miejscu warto dodać, że w naszym sklepie w ofercie posiadamy szeroką gamę włoskiego producenta pasków Morellato. To właśnie paski tego producenta stosowane są w wielu markach zegarków, zarówno tych japońskich jak i europejskich włącznie oczywiście ze szwajcarskimi. Oczywiście kupując zegarek danej marki na pasku nie będzie napisane, że pochodzi o tego producenta jednak tak jak wspomnieliśmy wcześniej raczej tak właśnie jest. Morellato jest jedną z największych i nastarszych firm zajmujących się produkcją pasków do zegarków dlatego kupując produkty tej marki możemy być pewni, że nabywamy sprawdzoną jakość z której będziemy zadowoleni.

Wybierając pasek lub bransoletę należy zwrócić uwagę na jego szerokość przy mocowaniu do koperty. Producenci stosują standardowe rozwiązania i wielu przypadkach bez problemu możemy wymienić pasek czy bransoletę jeśli zajdzie taka potrzeba.

Tym sposobem krok po kroku opisaliśmy całą podstawową budowę zegarka naręcznego. Znając fachową nomenklaturę z pewnością będziesz się pewniej czuł w świecie zegarków, a wybierając odpowiedni dla siebie model nie będziesz się zastanawiać co oznaczają poszczególne określenia. Oczywiście w przypadku wszelkich pytań zawsze służymy radą i postaramy się pomóc. Proszę do nas pisać korzystając z maila lub chata.