Ostatnia zmiana czasu w Polsce?

Czy wiesz, że aż 95% Polaków popiera likwidację zmiany czasu? Wreszcie poznaliśmy odpowiedź na pytanie "zmiana czasu kiedy koniec" - ostatnia obowiązkowa zmiana czasu w Polsce ma nastąpić w marcu 2025 roku. Według badań Komisji Europejskiej z 2018 roku, ponad 4,6 miliona obywateli UE wyraziło swoją opinię w tej sprawie, z czego 84% opowiedziało się za zniesieniem sezonowych zmian czasu.

Ponadto, Polska, która obejeła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej 1 stycznia 2025 roku, planuje aktywnie zająć się kwestią likwidacji zmian czasu. Jest to szczególnie istotne w kontekście naszego zdrowia, ponieważ badania wykazały, że zmiany czasu mogą prowadzić do zaburzeń snu i zwiększonego ryzyka zawałów serca. Do tego czasu jednak musisz pamiętać, że najbliższa zmiana czasu na letni nastąpi w ostatnią weekendową noc marca. Czyli zmiana czasu z zimowego na letni przypada w nocy z soboty na niedzielę 29 na 30 marca 2025 r. Nasze zegarki przestawimy - albo przestawią się same - z godziny 2:00 na 3:00. Oznacza to, że będziemy spali (lub np. pracowali) o godzinę krócej.

Unia Europejska rozważa polską propozycję zakończenia zmian czasu

Ministerstwo Rozwoju i Technologii podjęło znaczącą inicjatywę w sprawie likwidacji zmiany czasu. Podczas obecnej prezydencji Polski w Unii Europejskiej, która rozpoczeła się 1 stycznia 2025 roku, resort planuje zintensyfikować działania zmierzające do zniesienia sezonowych zmian czasu.

Jednakże, droga do osiągnięcia tego celu nie jest prosta. Ostatnia dyskusja na forum Rady UE miała miejsce w 2019 roku, natomiast od tego czasu temat pozostawał w zawieszeniu. Główną przeszkodą okazało się pogodzenie interesów państw członkowskich - kraje północne, włącznie z Polską, optują za utrzymaniem czasu letniego, podczas gdy państwa południowe preferują czas zimowy.

Obecnie w Unii Europejskiej funkcjonują trzy standardowe strefy czasowe:

• czas zachodnioeuropejski (Irlandia i Portugalia)
• czas środkowoeuropejski (17 państw, w tym Polska)
• czas wschodnioeuropejski (Bułgaria, Cypr, Estonia, Finlandia, Grecja, Litwa, Łotwa i Rumunia)

Ponadto, sektor biznesowy, szczególnie lotniczy, wyraża obawy związane z planowaną zmianą, ponieważ kalendarze lotów są ustalane z kilkuletnim wyprzedzeniem. Niemniej jednak, europosłanka Elżbieta Łukacijewska sugeruje, że wystarczy zapewnić biznesowi odpowiedni okres przejściowy, przykładowo dwa lata, na dostosowanie się do nowych regulacji.

Minister rozwoju i technologii Krzysztof Paszyk potwierdził, że temat został umieszczony w agendzie polskiej prezydencji. Zapewnił również, że proces decyzyjny jest możliwy do przeprowadzenia w ciągu półrocznego okresu przewodnictwa. Komisja Europejska, pod kierownictwem Ursuli von der Leyen, podtrzymuje propozycję zniesienia zmiany czasu, pozostawiając jednak państwom członkowskim swobodę w wyborze strefy czasowej.

Rzecznik Komisji Europejskiej, Adalber Jahnz, podkreślił, że każde państwo członkowskie powinno przeprowadzić własną ocenę, uwzględniając możliwe scenariusze wyboru stałego czasu, ich skutki oraz wyniki dialogów krajowych i międzynarodowych. W związku z tym, Polska zamierza wykorzystać swoją prezydencję do przyspieszenia prac nad tym projektem i doprowadzenia do ostatecznych rozstrzygnięć.

Co zmiana oznacza dla przeciętnego Polaka?

Badania naukowe jednoznacznie wskazują na znaczący wpływ zmiany czasu na Twoje zdrowie i samopoczucie. Przeciętnie po zmianie czasu śpisz około 40 minut krócej w ciągu doby. Dostosowanie się do nowego rytmu trwa zazwyczaj około trzech dni, jednak w niektórych przypadkach może to być proces wielotygodniowy.

Szczególnie niepokojące są skutki zdrowotne związane ze zmianą czasu. W poniedziałki po zmianie czasu notuje się zwiększoną liczbę zawałów serca w porównaniu do pozostałych dni tygodnia. Ponadto, obserwuje się wzrost przypadków zaburzeń rytmu serca, szczególnie migotania przedsionków, oraz udarów mózgu.

Zmiana czasu może również prowadzić do:

• zaburzeń nastroju i apetytu
• problemów z koncentracją
• chronicznego zmęczenia i senności

Eksperci medycyny snu od lat opowiadają się za całkowitą rezygnacją z systemu zmian czasu ze względu na jego negatywny wpływ na zdrowie. Czas zimowy uznawany jest za bardziej naturalny dla Twojego organizmu, ponieważ zbiega się z zegarem biologicznym i rytmem wydzielania kortyzolu oraz melatoniny.

Światło słoneczne odgrywa kluczową rolę w Twoim funkcjonowaniu. Jest ono bodźcem dla nadnerczy do produkcji kortyzolu – hormonu niezbędnego do uważnego wykonywania zadań przez kilkanaście godzin od przebudzenia. Natomiast długie i ciemne wieczory wspierają produkcję melatoniny – hormonu nocnego.

W skrajnych przypadkach problemy związane ze zmianą czasu mogą przejść w stan chroniczny, prowadząc nie tylko do chorób układu krążenia, ale także do otyłości czy depresji. Badania wykazują, że po zmianie czasu na zimowy liczba przypadków depresji wzrasta o 8-11 procent.

Amerykańska Akademia Medycyny Snu zaleca przestrzeganie stałej rutyny snu i czuwania. Warto stopniowo przestawiać swój organizm, kładąc się spać i wstając o 15-20 minut wcześniej już na kilka dni przed zmianą. Dodatkowo, regularne wychodzenie na zewnątrz, szczególnie w godzinach porannych, pomoże Twojemu organizmowi w adaptacji do nowego rytmu.

Które państwa już zrezygnowały ze zmiany czasu?

Obecnie mniej niż 40% państw na świecie stosuje sezonowe zmiany czasu. W ostatnich latach coraz więcej krajów decyduje się na rezygnację z tej praktyki, uznając ją za przestarzałą i nieefektywną.

Meksyk podjął przełomową decyzję w październiku 2022 roku, kiedy Senat zatwierdził ustawę kończącą zmianę czasu. Władze kraju uznały, że położenie geograficzne zapewnia mieszkańcom wystarczającą ilość światła dziennego przez cały rok. Natomiast, ze względów ekonomicznych, miasta przy granicy ze Stanami Zjednoczonymi nadal mogą przestawiać zegarki.

Jordania również zrezygnowała ze zmian czasu, wybierając stały czas letni. Decyzję podjęto po szczegółowych badaniach, które wykazały, że taki wybór pozwala na optymalne wykorzystanie światła dziennego i usprawnia współpracę międzynarodową.

Ponadto, z praktyki zmiany czasu zrezygnowały:

• Islandia i Białoruś w Europie
• Egipt i Turcja na Bliskim Wschodzie
• Argentyna i Brazylia w Ameryce Południowej
• Indie, Japonia i Chiny w Azji

W Stanach Zjednoczonych system jest zróżnicowany - większość Arizony i Hawaje stosują stały czas standardowy. Podobnie w Kanadzie, prowincje Saskatchewan i Yukon przyjęły na stałe czas letni.

Szczególnie interesujący jest przypadek Ukrainy, która w tym roku dokona ostatniej zmiany czasu, decydując się na pozostanie przy czasie standardowym (zimowym). Ta decyzja została podjęta zarówno ze względów politycznych, jak i zdrowotnych.

Natomiast w Unii Europejskiej funkcjonują trzy standardowe strefy czasowe: zachodnioeuropejska (Irlandia i Portugalia), środkowoeuropejska (17 państw) oraz wschodnioeuropejska (8 państw, w tym Bułgaria, Cypr, Estonia, Finlandia, Grecja, Litwa, Łotwa i Rumunia). Wszystkie kraje członkowskie UE nadal dokonują zmiany czasu dwa razy w roku, jednak trwają intensywne dyskusje nad zniesieniem tej praktyki.

Wnioski

Podsumowując, planowana likwidacja zmiany czasu w marcu 2025 roku stanowi przełomowy moment dla Polski i całej Unii Europejskiej. Przede wszystkim, decyzja ta odpowiada na głos społeczeństwa, gdzie aż 95% Polaków popiera to rozwiązanie. Twoje zdrowie również skorzysta na tej zmianie - przestaniesz doświadczać zaburzeń snu i zwiększonego ryzyka chorób sercowo-naczyniowych związanych z sezonowymi zmianami czasu.

Jednakże, sukces tej inicjatywy zależy od skuteczności działań Polski podczas prezydencji w Radzie UE. Polska dołączy tym samym do rosnącej grupy państw, które już zrezygnowały z tej praktyki, takich jak Islandia, Japonia czy Meksyk. Ostatecznie, stały czas przez cały rok zapewni Ci lepszą jakość życia i stabilniejszy rytm dobowy, zgodny z Twoim naturalnym zegarem biologicznym.

Czy rzeczywiście obecna zmiana czasu będzie ostatnia? Przekonamy się o tym niebawem. Tym czasem pamiętaj, żeby przestawić swój zegarek w nocy z soboty na niedzielę 29 na 30 marca 2025. Chyba, że masz zegarek typu smartwatch lub np system radiowy, wtedy zegarek powinien dokonać takiej zmiany automatycznie.

FAQs

Q1. Kiedy nastąpi ostatnia zmiana czasu w Polsce? Według najnowszych informacji, ostatnia obowiązkowa zmiana czasu w Polsce ma nastąpić w marcu 2025 roku.

Q2. Jak Polska planuje zakończyć praktykę zmiany czasu? Polska zamierza wykorzystać swoją prezydencję w Radzie Unii Europejskiej, rozpoczętą 1 stycznia 2025 roku, aby przyspieszyć prace nad projektem zniesienia zmian czasu i doprowadzić do ostatecznych rozstrzygnięć w tej kwestii.

Q3. Jakie są główne skutki zdrowotne zmiany czasu? Zmiana czasu może prowadzić do zaburzeń snu, zwiększonego ryzyka zawałów serca, problemów z koncentracją, chronicznego zmęczenia oraz wzrostu przypadków depresji.

Q4. Które kraje już zrezygnowały ze zmiany czasu? Wśród krajów, które zrezygnowały ze zmiany czasu, znajdują się m.in. Meksyk, Jordania, Islandia, Białoruś, Egipt, Turcja, Argentyna, Brazylia, Indie, Japonia i Chiny.

Q5. Jak można złagodzić skutki zmiany czasu? Eksperci zalecają stopniowe przestawianie organizmu poprzez kładzenie się spać i wstawanie 15-20 minut wcześniej na kilka dni przed zmianą czasu, a także regularne wychodzenie na zewnątrz, szczególnie w godzinach porannych, aby pomóc organizmowi w adaptacji do nowego rytmu.